Nghiên cứu mới cho thấy khối lượng mỡ bụng tỷ lệ nghịch với não bộ của con người

Một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Neurology phát hiện cho rằng eo to thì não nhỏ. Thực sự là nếu bạn tăng cân, đặc biệt là ở khoảng giữa cơ thể, khối lượng chất xám trong não bạn cũng sẽ giảm xuống.

Nghiên cứu mới cho thấy mỡ bụng có thể liên quan đến co rút thể tích não

Chất xám chứa đựng hầu hết 100 tỷ tế bào thần kinh trong não bạn, trong khi đó, chất trắng chứa đầy các sợi thần kinh giúp kết nối các vùng não với nhau.

“Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên quan giữa sự suy giảm chất xám và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ”, giáo sư Mark Hamer, tác giả bài nghiên cứu đến từ Đại học Loughborough, Anh Quốc cho biết. Và đó sẽ là điều mà một người có vòng eo to bây giờ phải lo lắng.

Trong nghiên cứu của mình, giáo sư Hamer đã đo chỉ số khối cơ thể (BMI) và tỷ lệ vòng eo hông của 9.652 người trung niên ở Anh. BMI là một chỉ số tính bằng cách lấy cân nặng (kg) chia cho bình phương chiều cao (m); điểm BMI giữa 18,5 và 24,9 được coi là khỏe mạnh, trong khi trên 30 được coi là béo phì.

Tương tự, tỷ lệ eo hông tính bằng cách lấy số đo vòng eo chia cho vòng hông; điểm số cao – trên 0,90 đối với nam và trên 0,85 đối với nữ – có nghĩa là một người bị béo phì ở vùng giữa cơ thể, hoặc họ có bụng to hơn hông.

Dựa trên những tiêu chí này, gần một phần năm những người tham gia nghiên cứu của giáo sư Hamer được phát hiện là béo phì. Để kiểm tra não bộ của họ có bị ảnh hưởng bởi vòng bụng to hay không, ông và các đồng nghiệp đã sử dụng máy cộng hưởng từ MRI để quét qua não họ.

Các nhà nghiên cứu cũng đưa vào các biến số khác như tuổi tác, hoạt động thể chất, thói quen hút thuốc và huyết áp, để loại trừ các nguyên nhân có thể dẫn đến giảm thể tích chất xám trong não.

Họ đã tìm thấy gì? Những người có chỉ số BMI và tỷ lệ eo hông càng cao thì khối lượng chất xám của họ lại càng thấp. “Sự suy giảm kích thước não tăng theo mô hình tuyến tính khi chất béo ở giữa cơ thể tích tụ ngày càng nhiều hơn”, giáo sư Hamer viết.

Các con số chính xác, 1.291 người có chỉ số BMI từ 30 trở lên và tỷ lệ eo -hông cao có khối lượng chất xám trung bình thấp nhất, ở mức 786 cm3; 514 người có chỉ số BMI từ 30 trở lên nhưng không bị béo phì dựa trên tỷ lệ eo/hông có khối lượng chất xám trung bình là 793 cm3. Trong khi đó, 3.025 người có điểm số khỏe mạnh tổng thể có khối lượng chất xám trung bình là 798 cm3.

Nghiên cứu cũng cho thấy khối lượng chất trắng trong não không liên quan đến béo phì. Tuy nhiên, cân nặng quá mức có liên quan đến sự co lại ở 4 vùng cụ thể của não là: pallidum, nhân accumbens, putamen (chỉ liên kết với chỉ số BMI cao hơn) và caudate (chỉ liên kết với tỷ lệ eo-hông cao hơn). Tất cả các vùng não này có liên quan đến các cơ chế tạo động lực và tưởng thưởng.

“Không rõ liệu những bất thường này trong cấu trúc não dẫn đến béo phì hay béo phì dẫn đến những thay đổi này trong não”, giáo sư Hamer nói.

Nhà nghiên cứu Sudha Seshadri, bác sĩ đa khoa, phó giáo sư thần kinh học tại Trường Y Đại học Boston cho biết, thủ phạm thực sự là mỡ bụng sâu, còn được gọi là mỡ nội tạng. Nghiên cứu được công bố trực tuyến trên tạp chí Annals of Neurology.

Cô nói rằng: ”Giảm khối lượng não có liên quan đến chức năng nhận thức kém và nguy cơ sa sút trí tuệ cao hơn”.

Nhiều nghiên cứu trước đây đã xem xét sự nguy hiểm của mỡ bụng, với các chuyên gia cảnh báo nó làm tăng nguy cơ đau tim và bệnh tim. Gần đây, các nhà nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ với sức khỏe của não bộ.

>>>Xem thêm: Những người mang dòng máu quý hơn vàng

Nguyên nhân nào khiến khối lượng não bộ nhỏ lại lại khi bạn béo lên?

Điểm đặc biệt trong nghiên cứu của giáo sư Hamer là quy mô lớn của nó với “một mẫu gần 10.000 người”, phó giáo sư tại Khoa Khoa học Tâm thần và Hành vi tại Đại học Y khoa Stanford, Bohon cho biết. Cô nhấn mạnh thêm rằng nhiều nghiên cứu trước đây cũng đã đưa ra kết luận tương tự, chỉ có điều trong đó có rất ít người tham gia, vì vậy các nhà khoa học chưa thể cảm thấy tin tưởng vào kết quả đó.

“Một phát hiện đặc biệt thú vị là, trong số những người mắc bệnh béo phì, những người có tỷ lệ eo/hông lớn hơn (một dấu hiệu của mỡ nội tạng quanh bụng), cho thấy khối lượng chất xám thậm chí còn thấp hơn”, phó giáo sư Bohon nói. Mối liên hệ giữa giảm thể tích não và mỡ bụng có thể bắt nguồn từ mạch máu của người béo phì và các yếu tố gây viêm.

Trong khi nguyên nhân của mối liên hệ giữa thể tích não và béo phì vẫn chưa rõ ràng, nghĩa là không biết béo phì gây giảm thể tích não hay giảm thể tích não gây ra béo phì, phó giáo sư Bohon đoán còn một khả năng có một điều gì đó đã gây ra cả hai, cô viết: “Ví dụ, nếu yếu tố dinh dưỡng nào đó ảnh hưởng đến thể tích não, thì các yếu tố dinh dưỡng đó cũng có thể là nguyên nhân trực tiếp gây ra béo phì”.

Sau nghiên cứu đã xác lập được mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa thể tích não và số đo vòng eo này, các nhà nghiên cứu trong tương lai nên bắt đầu đi tìm nguyên nhân của nó, từ các yếu tố dinh dưỡng, quá trình viêm, và tình trạng mạch máu, phó giáo sư Bohon nói.

Nghiên cứu riêng của cô cho thấy giảm cân có thể đảo ngược được sự thay đổi diễn ra bên trong não, vì nó cho thấy khi con người giảm cân, dù nhiều hay ít, khối lượng não được cải thiện.

Về phần mình, giáo sư Hamer cho biết nghiên cứu của ông sẽ giúp các nhà khoa học tìm hiểu thêm về việc béo phì liên quan thế nào đến nguy cơ mắc các bệnh thoái hóa thần kinh. “Béo phì có thể có tác động bất lợi đến một loạt các thông số sức khỏe”, ông viết. “Vậy nên, mọi người hãy cố gắng duy trì trọng lượng cơ thể trong mức bình thường”.

(TH)