Tình trạng loạn thần do sử dụng ma túy đá

Tình trạng loạn thần hay còn được gọi là ngáo đá do sử dụng ma túy đá hay còn gọi là hàng đá, chấm đá, là tên gọi chỉ chung cho các loại ma túy tổng hợp. Từ tiền chất là ephedrine và pseudoephedrine, ma túy đá thường được sản xuất trong các phòng thí nghiệm bất hợp pháp, hoạt động bí mật, pha trộn các dạng khác nhau của amphetamine với các dẫn xuất hóa học khác để thúc đẩy tiềm năng kích thích thần kinh trung ương. Sử dụng trong thời gian dài sẽ dẫn đến tình trạng loạn thần, mất kiểm soát hành vi…

Dấu hiệu nhận biết ban đầu của người loạn thần

Một trong những sai lầm vô lý khiến nhiều người bắt đầu sử dụng ma túy đá là muốn có khả năng tỉnh táo trong thời gian dài để làm việc lâu hơn. Bởi vậy, nếu thấy một người không hề ngủ mà vẫn có vẻ tỉnh táo và tràn đầy sinh lực, phải hết sức lưu ý khả năng người đó sử dụng ma túy đá.

Việc sử dụng ma túy đá lâu dài có thể dẫn đến lệ thuộc làm người sử dụng không thể duy trì được các hoạt động hàng ngày như trước đây. Một dấu hiệu thường gặp và biểu hiện rõ nhất ở người sử dụng ma túy đá đó là chán ăn. Sử dụng ma túy đá theo đường hút sẽ có thể có vết bỏng trên môi hoặc ngón tay do thủy tinh hoặc ống kim loại. Nếu sử dụng ma túy đá đường tiêm chích, sẽ có dấu kim tiêm trên cánh tay. Chảy máu cam có thể là dấu hiệu của sử dụng ma túy đá theo đường hít qua mũi. Rối loạn hoạt động thể chất thần kinh như cực kỳ bồn chồn, có thể kèm có nhiều vết trầy xước hoặc vết khêu cậy trên da cũng là các dấu hiệu sử dụng.

Biểu hiện da nhăn nheo, nhiều mụn trứng cá, lở loét trên cơ thể. Bạch cầu cũng chết dần khiến da không còn độ đàn hồi và dễ bị tổn thương. Đó là lý do người hay “phê” loại ma túy đá có làn da nhăn nheo, nhiều mụn trứng cá lớn và lở loét.

Men răng hỏng, miệng khô và hơi thở có mùi. Các chất amoniac khan, phosphorus đỏ và lithium trộn lẫn trong ma túy đá là kẻ thù không “đội trời chung” của hàm răng. Chúng gây xói mòn men răng, khiến con nghiện khô miệng và ít tiết nước bọt. Thiếu nước bọt, con nghiện dễ bị sâu răng, viêm nướu và hơi thở có mùi khó chịu.

Không chỉ bị sụt cân, việc không muốn ăn trong thời gian dài khiến cơ thể con nghiện thiếu hụt năng lượng trong việc bài tiết chất thải như bình thường. Amoniac vì vậy sẽ bị đào thải qua da, khiến mồ hôi của con nghiện ma túy đá tiết ra rất nhiều và có mùi như… nước tiểu mèo.

Sử dụng ma túy đá, chất Methamphetamine sẽ gần như phá hỏng hoàn toàn cơ chế tiết dopamine của não bộ. Sau khi “thăng hoa”, con nghiện có thể không ngủ trong vòng cả tuần. Tuy nhiên, những người xung quanh hoàn toàn có thể nhận ra điều này qua hiện tượng mắt thâm quầng hay các bọng mắt xuất hiện.

>>>Xem thêm: Ba loại nước có thể gây ung thư rất nhanh

Cơ thể người sử dụng ma túy đá thường gặp phải “hội chứng kiến bò”, nghĩa là liên tục thấy ngứa ngáy như có côn trùng bò dưới da. Hệ quả là con nghiện gãi cho tới khi làn da chảy máu và lở loét mà vẫn không đỡ.

Ma túy đá đặt cơ thể vào tình trạng hoạt động tăng tốc và có thể làm tổn thương các bộ phận cơ thể gây đột quỵ, suy gan hoặc suy tim. Người bệnh gần như luôn luôn bị mất kiểm soát và có thể dẫn đến những hành vi cực kỳ nguy hiểm. Ma túy đá đốt cháy các hệ thống sản xuất dopamine và norepinephrine của não bộ, làm cho người sử dụng không thể cảm thấy bất kỳ một thứ niềm vui nào hết, trừ khi họ sử dụng ma túy đá. Ma túy đá có thể biến một người có khả năng ăn nói lưu loát bình thường trở thành một người nói lắp, hoang tưởng điên dại trong một vài tuần rồi kết thúc bằng tình trạng mất trí nhớ nặng dần.

Phác đồ điều trị loạn thần đầu tiên ở Việt Nam

Trước đây, khi chưa có phác đồ điều trị, cai nghiện ma túy tổng hợp ở Việt Nam chủ yếu là sử dụng biện pháp tâm lý. Theo phác đồ mới ban hành của Bộ Y tế, điều trị cho người dùng ma túy tổng hợp cần can thiệp bằng thuốc và điều trị tâm lý, xã hội.

Theo Bộ Y tế, nghiên cứu về hiệu quả điều trị ma túy tổng hợp nói chung còn hạn chế. Một số loại thuốc như D-amphetamine, methylphenidate, bupropion, mirtazapine và naltrexone có thể làm giảm lượng ma túy sử dụng. Trường hợp bệnh nhân bị loạn thần do sử dụng ma túy tổng hợp (còn gọi là ngáo đá), bác sĩ có thể sử dụng các thuốc chống loạn thần.

Với phương pháp điều trị tâm lý, bác sĩ hỗ trợ bệnh nhân tập trung vào những điểm tốt của bản thân, vượt qua sự kỳ thị từ bên ngoài và tự kỳ thị. Bác sĩ giúp bệnh nhân hiểu về sự độc hại của ma túy tổng hợp, giúp bệnh nhân thiết lập mục tiêu cuộc sống và hoạt động có ý nghĩa để thay thế việc sử dụng ma túy.